Op vrijdag 13 maart, de eerste dag dat onze lessen door de coronamaatregelen niet konden doorgaan, was er gelukkig ook nog goed nieuws. Van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) ontvingen we tot onze grote vreugde toestemming voor een nieuwe opleidingsvorm binnen de NBA: de tweejarige HBO Associate Degree Klassiek Ballet. Vanaf komend schooljaar is het voor NBA-studenten mogelijk om deze relatief nieuwe opleiding binnen het beroepsonderwijs – die naast de Bachelor- en Master-graad bestaat – te volgen en, na twee jaar, af te sluiten met een HBO Associate Degree-diploma.
Het officiële rapport van de NVAO – de organisatie die bepaalt of een nieuwe opleiding van start mag gaan – moet weliswaar nog verschijnen, maar op 13 maart heeft de instelling ons laten weten dat onze nieuwe Associate Degree-opleiding (AD) een positieve beoordeling heeft gekregen.
Vanaf het nieuwe schooljaar zullen hbo-studenten op de Nationale Balletacademie een tweejarig AD-programma volgen. Hierna zijn zij klaar om als professionele dansers het werkveld in te gaan. Voor de studenten die dat graag willen is er na de tweejarige opleiding een mogelijkheid om nog een derde jaar hbo-Bachelor-jaar (BA) te volgen. Dat jaar zal dan een specialisatiejaar zijn, gericht op een theoretische verdieping of op het docentschap binnen klassiek ballet. Dit derde BA-jaar wordt afgesloten met een HBO-Bachelor diploma. Ook na afsluiting van dit jaar kan de student het werkveld ingaan. Het BA-jaar is echter ook toegankelijk voor studenten die eerst hun AD hebben gehaald, vervolgens hun danscarrière starten, en na het beëindigen daarvan alsnog een BA-diploma willen halen in de specialisatie die hen aanspreekt. Hiermee bieden we als Nationale Balletacademie een ‘Life Long Learning’-toevoeging binnen het balletonderwijs. Hoe het BA-jaar precies zal worden ingevuld zullen wij de komende tijd onderzoeken.
Waarom deze wijziging?
De Nationale Balletacademie is al langere tijd op zoek naar een opleidingsvorm die past bij de huidige beroepspraktijk. De huidige opleidingsvorm – zoals wij die de afgelopen jaren hanteerden – duurt relatief lang met een vooropleiding van zeven jaar (gekoppeld aan het basis- en voortgezet onderwijs) en een aanvullende, drie jaar durende BA-opleiding. Hierdoor volgen onze studenten op dit moment tien jaar lang onderwijs alvorens ze als professionele danser aan de slag kunnen. In het buitenland duren vergelijkbare opleidingen vaak minder lang, waardoor internationale dansers dus eerder in het werkveld kunnen instromen. Daarnaast ontstaan er, in Nederland en daarbuiten, steeds meer junior companies, die aan jonge talenten een veilige leer- en werkervaring bieden en zo dus een eerdere doorstroming naar het professionele veld mogelijk maken.
Met de opkomst van de AD kunnen onze studenten dus een jaar eerder de overstap naar het professionele werkveld maken. Een bijkomend voordeel is dat de AD niet gebonden is aan zogenaamde sectorafspraken. Op dit moment kunnen we binnen de BA slechts negen nieuwe studenten per jaar aannemen, nauwelijks genoeg om een klas te vormen, laat staan aparte meisjes- en jongensklassen. Voor de AD heeft een doelmatigheidsonderzoek plaatsgevonden, waarin getoetst is of er voldoende vraag is vanuit studenten naar deze opleiding en of het werkveld een groter aantal afstudeerders werk kan bieden. In het onderzoek bleken beide vragen positief te worden beantwoord. Voor het AD-programma kunnen we 24 studenten per jaar aannemen (idealiter vijftig procent jongens, vijftig procent meisjes), waardoor we beter onderwijs kunnen bieden, met klassen die voldoende volume hebben voor gespecialiseerde lessen.
Wat betekent dit concreet?
In het tweejarige AD-programma ligt de nadruk op de technische en ambachtelijke kennis van het ballet (klassiek, spitzen, mannentechniek, variaties, repertoire en werkervaring opdoen bij Het Nationale Ballet). Daarnaast blijven de bekende theoretische vakken bestaan en is er aandacht voor krachttraining, pilates en bodyconditioning. Het programma lijkt daarmee erg op ons huidige programma van Bachelor-jaar 1 en 2, maar de aan te leren competenties zijn hier en daar aangepast en sluiten nu beter aan op het vakgebied van klassiek balletdanser. Het huidige derde jaar, het stagejaar, komt te vervallen. De praktijkervaring die de studenten opdoen in de producties van Het Nationale Ballet blijft echter nadrukkelijk onderdeel van ons AD-programma.
