Revolutionair was West Side Story (1961) destijds: een musical zonder happy end over geweld, jeugdbendes en immigratieproblematiek. Regisseurs Jan Hulst & Kasper Tarenskeen creëerden een compleet nieuwe versie: De dood van Ricky Martin. Hoe ziet deze West-Side-Story-anno-2017 eruit?

De dood van Ricky Martin vond plaats: 14 t/m 18 juni & 21 juni (ITS Festival)


‘I like to be in America!’, zingt Jan Hulst het wereldberoemde couplet uit West Side Story. ‘Die tekst beluister je tegenwoordig toch met compléét andere oren?’ Zijn theaterpartner Kasper Tarenskeen – die naast hem zit met een verse latte – knikt instemmend. ‘Die film uit 1961 is sowieso volslagen idioot als je er met de ogen van nu naar kijkt. Ik bedoel: een tuttige en lieflijke musical over keihard straatgeweld en schrijnende sociale problemen. En dan gezellig samen zingen en dansen.’ Jan protesteert: ‘Het moet niet lijken dat wij een parodie maken! Wij gebruiken het verhaal vooral als kapstok. Daar leent het zich heel goed voor, omdat iedereen het kent.’

Dood met baksteen
Mocht je het verhaal niet kennen: West Side Story was destijds een moderne versie van Romeo en Julia. Het stuk gaat over twee rivaliserende jeugdbendes in de straten van New York, eind jaren vijftig: de Amerikaanse Jets en de Puerto Ricaanse Sharks. Tony van de Jets en Maria van de Sharks worden op een dansfeest smoorverliefd op elkaar. Dat leidt uiteindelijk tot de dramatische dood van Tony.

Wat blijft er over van de musicalklassieker in handen van Jan Hulst & Kasper Tarenskeen, een duo dat sinds 2015 bij Frascati Producties uitsluitend lovend ontvangen stukken maakten? Jan, smilend: ‘Niet veel! West Side Story is zo ongeveer de meest beschermde titel in de wereldgeschiedenis. Daarom hebben we niet alleen de titel veranderd in De dood van Ricky Martin; er is geen woord of zin hetzelfde als in het origineel. Wil je dat voor de zekerheid opschrijven?’ Kasper: ‘Ook de verhaallijn hebben we compleet omgegooid. Het origineel bouwt heel traag de spanning op. Van sullige plaagduwtjes tot vuistgevechten tot de uiteindelijke geweldsescalatie met doden. In onze versie val je meteen met je neus in een brute moord. Een basketballende immigrant is doodgeslagen met een baksteen. Het stuk moet dan nog beginnen.’

Met dezelfde schijt dealen
Nog meer verschillen? Kasper: ‘De acteurs schakelen in onze versie tussen drie bewustzijnslagen. Allereerst het originele bewustzijn van de karakters uit West Side Story. Maria is bijvoorbeeld gewoon Maria, die verliefd wordt op Tony, lid van de andere bende. De tweede laag is dat de karakters wéten dat dit de duizend-en-zoveelste keer is dat West Side Story verteld wordt. Ze raken bijvoorbeeld compleet in verwarring doordat de moord ditmaal meteen aan het begin wordt gepleegd, in plaats van aan het einde, waar hij hoort: wat moeten ze nú?’
Jan: ‘De derde bewustzijnslaag is dat zijzelf jonge acteurs zijn, die aan de vooravond staan van hun carrière. We maken het stuk zo heel persoonlijk. Deze afstuderende toneelklas heeft allerlei twijfels over de toekomst. Probeer in deze tijd maar eens je brood te verdienen als acteur. West Side Story biedt ook hier een goede kapstok. Ouderen, zoals Tony’s werkgever Doc, geven wijs advies aan de jongeren. Maar die moeten nou eenmaal eerst altijd zelf met dezelfde schijt dealen als de generaties voor hen, voordat ze iets leren.’