Ik sla een brug tussen verschillende ego's om tot een mooie productie te komen
Ben Visser (24), productieleider Ligeti 2012
Voor Ben Visser, vierdejaarsstudent aan de opleiding Productie podiumkunsten, wordt 2012 een jaar van topdrukte. Niet alleen gaat hij de productie leiden van het grote jaarlijkse Ligeti-project, ook is hij zakelijk leider van INSTED, het internationale netwerk voor jonge theatermakers. “Ik houd van complexe projecten.”
In 2012 is het Ligeti-project jouw afstudeervoorstelling. Jij bent de productieleider, wat trekt je aan in dat project?
“Het Ligeti-project is een samenwerkingsproject van de György Ligeti Academy - een initiatief van het AKO/Schönberg Ensemble waarin masterstudenten van de conservatoria van Amsterdam en Den Haag zich specialiseren in moderne muziek - en de opleidingen Scenografie, Techniek en Productie van de Theaterschool. Het is een grote muziekvoorstelling, waarin veel disciplines bij elkaar komen en flink wat mensen werken: scenografen, musici, veel techniek. Voor mij als productieleider een enorme uitdaging!”
Geen slapeloze nachten of jij zo’n complexe productie wel kunt leiden?
“Volgens Peter de Kimpe, de artistiek leider van de opleiding Scenografie, mag het ‘een briljante mislukking zijn’. We mogen dus risico’s nemen. Het moet er in relatief korte tijd staan, dat vind ik spannend. Ik heb vorig jaar ook al aan het project meegewerkt. Stafdocent Jurrien Loman vroeg me toen te helpen bij de productie. Dat ging toen heel goed. Daar heb ik van geleerd en ik weet nu hoe het project in elkaar zit.”
Wat is jouw geheim als productieleider?
“Ik ben vooral goed in communicatie. Ik houd van met mensen werken, met een team. Ik vind het leuk een brug te slaan tussen al die verschillende ego’s om tot een mooie productie te komen. Dat kreeg ik ook te horen bij de evaluaties van vorig jaar. Ik laat nooit merken hoe zwaar het is en hoe hard ik moet trekken aan de kar. Ik blijf altijd heel rustig en vrolijk en ik zorg dat iedereen het vol blijft houden. Dat moest ook echt vorig jaar, want het was heel zwaar. Zeker aan het einde.”
Wat ging er mis dan?
“Er ging niet zozeer iets mis, maar het project was zeer complex. De locatie, het Muziekgebouw aan het IJ, is geen theater om met veel vormgeving en grote decors te werken. We hadden drie rijdende plateaus, we hadden weinig mankracht, en weinig opbouwtijd. Dus er kwam grote druk te staan op iedereen. Dan is het heel belangrijk dat je als productieleider rustig blijft, en oplossingsgericht denkt.”
Wat ga je dit jaar anders doen?
“Nu weet ik wat er op mijn pad komt. Voorproduceren is heel belangrijk bij dit soort grote projecten. Ik ben daar nu druk mee bezig. Ik begin ook eerder dan vorig jaar. Dit jaar heb ik bovendien meer tijd voor het project en zelf over alles de controle.”
Wat weet je al over de nieuwe voorstelling?
“Het wordt één groot muziektheaterstuk, dat al begint in de foyer. Het wordt eerst op 14 april in Den Haag opgevoerd, daarna op 23 april in het Muziekgebouw aan het IJ. Het is een totaal nieuwe productie; we gaan niet uit van een bestaand muziekstuk. De composities worden op dit moment geschreven door jonge componisten. Samen met de scenografen maken zij er daarna één voorstelling van. En er zijn natuurlijk meer uitgangspunten, zoals video en techniek. Dus heb ik iemand nodig die video wil maken. Ook heb ik een rechterhand nodig voor techniek, voor licht, voor geluid. Op dit moment ben ik het team aan het samenstellen, samen met de studieleider van scenografie.”
Je bent ook betrokken bij INSTED, het International Network for Students in Theatre Directing. Wat zijn daar je taken?
“INSTED heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een van de grootste internationale netwerken voor jonge studerende theatermakers: regisseurs, dramaturgen, schrijvers, scenografen, mimers en choreografen. Inmiddels hebben we ongeveer 750 leden uit de hele wereld en we groeien. Ik beheer als zakelijk leider de portemonnee. We werken vanaf dit jaar nauw samen met het ITs Festival, en worden daar ook mede door gefinancierd. Ik zoek naar geld en vraag subsidies aan, maar ik denk ook inhoudelijk mee over activiteiten.”
Lukt het nog in deze crisistijd om dit netwerk gefinancierd te krijgen?
“Het goede is dat Europa ons de komende drie jaar steunt. Verder zoeken we zelf actief naar andere manieren om geld te verdienen. We voeren betaalde opdrachten uit, wij vermarkten onze dienst. We verzorgen op internationale festivals een INSTED-programma: een randprogrammering en activiteiten, zoals nagesprekken, discussies en work-in-progress-presentaties. Onlangs heeft INSTED bijvoorbeeld op een theaterschool in Madrid een week lang een programma georganiseerd.”
Je geeft op je 24ste leiding aan een complexe muziekvoorstelling, bent zakelijk leider van een groot internationaal netwerk. Waar komen we jou tegen in de toekomst?
”Misschien als zakelijk leider bij een klein jong gezelschap? Klein beginnen denk ik? Maar ik heb hier op school ook wel eens geroepen: ik word later Minister van Onderwijs en Cultuur.”
tekst en interview: Petra Boers