Manifesten

Afstudeervoorstelling van Eline Arbo (Regie Opleiding).

Ons cabaret is een gebaar. Elk woord dat hier gesproken of gezongen wordt, zegt ten minste één ding: dat deze vernederende tijd ons respect niet heeft gewonnen. - Hugo Ball

Het café Cabaret Voltaire (1916) was een vrijplaats voor een bont gezelschap van jonge avant-gardistische kunstenaars uit heel Europa. Ontsnappend aan het geweld van de Eerste Wereldoorlog, belandden zij bij toeval met elkaar in Zürich. In de voorstelling Manifesten maken wij kennis met deze artistieke vluchtelingen. Terwijl Europa zich middenin een crisis bevindt, getuigen hun speelse, absurde, onverstaanbare, provocatieve manifesten van hoop en geloof.

Manifesten is een voorstelling over geloven. Over de verhouding tussen ideaal en realiteit. Is er een kracht die sterk genoeg is om het dagelijks leven tegemoet te treden?

Speellocatie & data
Frascati4
8 t/m 12 december 2015
 
17 t/m 22 juni tijdens Vuurwerk Festival
Frascati 4, Nes 71, Amsterdam

Interview met Eline Arbo over Manifesten door Petra Boers:

Wat zien we in Manifesten?
‘Je maakt kennis met vijf jonge historische avant-gardisten: de fanatieke Italiaanse futurist Filippo Tommaso Marinetti, de serieuze Duitse dadaïst Hugo Ball en zijn zorgzame vrouw Emmy Hennings, de speelse Tsjechische dadaïst Tristan Tzara en de zweverige Franse surrealist André Breton. De voorstelling is gesitueerd in café Cabaret Voltaire dat in 1916 het centrum voor artistiek vermaak in Zürich is. Hier presenteren de kunstenaars zes maanden lang hun artistieke manifesten vol overgave. Met acts, poëzie, muziek, maskers, kostuums en dans.’

Hoe ‘historisch’ is de voorstelling?
‘De tekst van de voorstelling is gebaseerd op de authentieke manifesten, op gedetailleerd beschreven acts, gedichten, foto’s, krantenknipsels en dagboekfragmenten uit die tijd. Die hebben we verweven met popnummers en hedendaagse teksten. Zo hebben we een heel theatrale, leuke en spannende voorstelling weten te maken over geloof - waar wij zelf ook in geloven!’

Wat heb jij met geloven?
‘Ik maak een trilogie rond het thema ideologie: wat betekent het vandaag de dag om te geloven? Manifesten, de eerste voorstelling, gaat over wat het betekent om in iets te geloven. Antigone, mijn tweede voorstelling, gaat over hoe je dat geloof in actie brengt: kun je eigenlijk zeggen dat je een idealist bent als je daar niet naar handelt?’

Ben jij zelf een idealist?
‘Ik ben opgegroeid in een kleine stad boven de poolcirkel in Noorwegen. Ik woonde in een straat die de ‘communistenstraat’ werd genoemd. Elke zaterdag gingen wij met de hele straat naar het plein van de stad om te demonstreren. Voor homorechten, tegen kernwapens, voor vrouwenemancipatie, tegen olieboring. Ik ben dus opgegroeid in een omgeving met een heel sterk politiek engagement. Het politieke is voor mij daarom heel persoonlijk: het is waarin ik mij thuis voel, maar ook waar ik me tegen verzet. Ik worstel steeds met mijn relatie met mijn eigen politieke engagement. Die wrijving is mijn motor om theater te maken. Dat vind je ook terug in Manifesten: een gevecht voor de dingen waarin je gelooft.’

Wat spreekt jou aan in een café van 100 jaar geleden?
‘Café Cabaret Voltaire diende destijds als laboratorium. De jonge kunstenaars zetten zich af tegen de gevestigde orde en de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog. Zij wisten midden in een Europese crisis nieuwe werelden te creëren door hun verbeelding te laten spreken. Dat is de kracht van de avant-gardisten. Hun ideeën hebben misschien niet geleid tot de gewenste veranderingen in maatschappelijke structuren, maar dat wil niet zeggen dat ze zinloos waren: juist in de poging alternatieven te bieden ligt hoop. In het experiment ontstaan nieuwe vormen, nieuwe gedachten, nieuwe verhoudingen. Die vernieuwingen zijn als voeding voor de maatschappij. Het ondenkbare wordt denkbaar.’

Wat zou je willen bereiken met deze voorstelling?
‘Ik zie mijn voorstelling als een manifest in zichzelf: het is een poging om opnieuw te denken over de wereld. Ik wil het publiek een gevoel geven dat verandering mogelijk is. Tegenwoordig vinden veel mensen idealen ‘utopisch’ en ‘naïef’, een ‘realistische blik’ voert de boventoon. Het haalbare wordt te veel gepresenteerd als het wenselijke. Ik geloof in het wenselijke. Idealen bieden hoop. Ze creëren een vergezicht; het verlangen zet ons in beweging. De kunsten kunnen ons hierbij helpen. Die kracht zie je juist bij de avant-gardisten heel sterk terug.’

Jaar

2016

Cast

regie Eline Arbo scenografie Juul Dekker lichtontwerp Varja Klosse kostuumontwerp Nicky Nina de Jong muziek Thijs van Vuure dramaturgie Sofie de Wilde productie Annet Visser eerste inspiciënt Joren Rupert licht Grischa Runge aanplakbiljet Peter Kolpa