Iris Reyes geeft Hans van Manen-workshop

foto: Altin Kafira

Gepubliceerd op

Vanaf 16 november geeft repetitor en voormalig danseres Iris Reyes een workshop van een week aan de studenten van NBA 7 en het eerste Associate Degree-jaar. Zij laat hen daarin kennismaken met diverse topstukken uit het repertoire van meesterchoreograaf én beschermheer van de Nationale Balletacademie Hans van Manen. Als danseres maakte Iris vooral naam als een van de boegbeelden van Conny Janssen Danst, wat haar in 2001 de Zilveren Dansprijs van de VSCD opleverde. Na haar danscarrière werkte ze twaalf jaar als repetitor bij Introdans, waar ze onder meer ook Mea Venema – vaste repetitor van Van Manen – assisteerde bij de instudering van een groot aantal Van Manen-creaties. Een grote eer, zegt Iris, “want Hans is de reden dat ik ooit vanuit mijn geboorteland Venezuela naar Nederland ben gekomen”.

 

Ze was als zestienjarige net aangenomen bij het Ballet Nacional de Caracas toen ze voor het eerst een choreografie van Hans van Manen zag: 5 Tango’s, uitgevoerd door het Ballet Nuevo Mundo de Caracas. Iris Reyes: “Ik was meteen verliefd! Vanaf dat moment was het mijn droom om ooit in Nederland te dansen.”
Dat moment liet nog even op zich wachten, want Iris maakte eerst carrière in haar geboorteland. Bij het Ballet Nacional de Caracas danste ze onder meer de vrouwelijke titelrol in Romeo en Julia en hoofdrollen in balletten van grootmeester George Balanchine. Maar op haar drieëntwintigste sprong ze alsnog in het diepe: ze zegde haar baan op en kwam naar het voor haar tot dan verder totaal onbekende Nederland. “Ik heb auditie bij Het Nationale Ballet gedaan, maar Nederland had zoveel te bieden op dansgebied dat ik het uiteindelijk toch spannender, interessanter en leerzamer vond om mij als freelance danseres te ontwikkelen en met verschillende choreografen te werken. Ik wilde een veelzijdige danseres worden.”

‘Wow’-moment
De eerste jaren in Nederland werkte Iris op ad hoc-basis met choreografen als Ted Brandsen (die toen een freelance maker was), Norbert Taatgen en Voortman/De Jonge. In 1993 vond ze haar plek bij Conny Janssen Danst, waar ze tien jaar lang danste en uitgroeide tot een van de meest gezichtsbepalende danseressen van Nederland. Hier begon ze, nog tijdens haar danscarrière, ook met het instuderen van balletten en in 2006 vroeg Roel Voorintholt haar om als repetitor in dienst van Introdans te komen. “Dat was echt een ‘wow’-moment. Want zo kwam ik onverwacht toch nog bij Hans van Manen uit, omdat Introdans veel van zijn balletten op het repertoire heeft. Ik liet aan Roel weten hoezeer en hoelang ik Hans’ werk al bewonderde en vanaf dat moment werd ik de vaste assistent van Mea Venema, die namens de Stichting Hans van Manen Hans’ balletten over de hele wereld instudeert.”

Spanning en swing
Tot de vele balletten die Iris bij Introdans en inmiddels ook bij andere gezelschappen instudeerde, behoren onder meer de vijf werken waarmee ze de NBA-studenten tijdens haar workshop kennis wil laten maken: In and Out, In the Future, Polish Pieces, Squares en Bits & Pieces. Iris: “Het zijn heel uitdagende balletten voor jonge dansers. Zij moeten de heel eigen stijl van Hans zien op te pikken, uitdrukking geven aan zijn enorme muzikaliteit, maar ook aan de ingehouden spanning die zijn werk kenmerkt en aan de swing die in al zijn balletten zit, en dan moeten ze ook nog leren dat de blikrichting essentieel is in het werk van Hans. Maar misschien nog wel het moeilijkst is het ‘grounded’ zijn: Hans’ balletten zijn heel geaard, altijd ‘in’ de grond, en voor klassiek opgeleide dansers is dat echt een opgave. Daarnaast is het belangrijk dat ze hun persoonlijkheid durven laten zien, dat ze risico’s durven nemen; Hans is gek op dansers die risico nemen.”
“Tegelijkertijd gaat het”, zegt Iris, “in de workshop niet zozeer om het eindresultaat, maar veeleer om het proces en om de inspiratie die ik hoop over te dragen. Het is geweldig en heel belangrijk dat de studenten al op zo’n jonge leeftijd kennis kunnen maken met Hans’ werk, zelf aan den lijve kunnen ervaren hoe het is om zijn balletten te dansen. We gaan dus niet alleen maar heel serieus aan het werk. We gaan ook veel plezier hebben en – zoals Hans het zou willen – lekker swingen.”

Op de foto’s bij dit interview ziet u Iris Reyes aan het werk met de Junior Company van Het Nationale Ballet, waar zij dit voorjaar nog Hans van Manens In and Out instudeerde.

 

foto: Altin Kafira

foto: Altin Kafira

Delen