Theaterschool-studenten organiseren in juni 2016 een nieuw eigen afstudeerfestival: Vuurwerk. Hiermee nemen zij positie in over de vraag: hoe presenteer je afstudeerwerk het beste in het veld? Zij hebben besloten niet mee te doen aan het ITs Festival en daarmee ook niet mee te dingen naar de prestigieuze Ton Lutz Prijs. Theaterschool-directeur Jan Zoet en initiatiefnemers Zarah Bracht en Eline Arbo, afstuderend aan de Regie Opleiding, vertellen waarom.

Het zoemt in de school: gaat het ITs door en doen we eigenlijk nog wel mee?
Jan Zoet: ‘ITs gaat door én we doen er dit jaar nog wel aan mee. Tegelijkertijd beraden we ons op de toekomst. Het ITs heeft in december een brief gestuurd aan alle scholen waarin ze schrijven een nieuwe koers te gaan varen. In die nieuwe koers neemt ITs de initiatieven van De Schaduwploeg - een groep studenten die de afgelopen twee jaar betrokken was bij de vernieuwing van het ITs Festival – weliswaar gedeeltelijk mee, maar heeft de studenten en alumni niet bij de planontwikkeling betrokken. En de scholen ook niet, overigens .’

Wat is de nieuwe koers van ITs?
Jan Zoet: ‘Kort gezegd houdt de nieuwe koers van ITs in: we maken ons verder los van de scholen; we zijn een zelfstandig festival. Nieuw is dat zij bijvoorbeeld vooraf strenger willen selecteren wie wel en wie niet op het festival zijn afstudeerwerk mag tonen. Wij hebben er samen met andere scholen dit jaar nog wel voor gepleit dat studenten gewoon op de oude manier meedoen, dus niet volgens de nieuw voorgestelde selectiemethode. Maar we beraden ons op onze positie ten opzichte van het festival voor de komende jaren. Daarover gaan we als scholen een gesprek met elkaar aan.’

Tegelijkertijd is er het nieuwe initiatief Vuurwerk. Hoe staat dit afstudeerfestival in verband met ITs?
Eline Arbo: ‘Ik zat in De Schaduwploeg en heb meegeschreven aan het advies aan het ITs Festival, dat wij in 2014 uitbrachten. Wij misten in het festival sterk de link met studenten. Het ging vooral over competitie, ieder voor zich, in plaats van het samen víéren dat we afgestudeerd zijn. Toen ITs besloot de voorgestelde vernieuwing van De Schaduwploeg naast zich neer te leggen en dit jaar een plan presenteerde voor een nieuwe koers, hebben wij als regiestudenten - Espen Hjort, Zarah Bracht en ik - besloten onze idealen en ideeën te realiseren binnen ons eigen Vuurwerk festival.’

Wat is er anders aan jullie festival?
Zarah Bracht: ‘Als regielichting voelen wij een verantwoordelijkheid om een positie in te nemen in de vraag: hoe willen we dat afstudeerwerk in het veld wordt gepresenteerd? Met Vuurwerk willen wij zelf de regie nemen over de context waarin ons afstudeerwerk wordt getoond. Wij willen een zinvolle context, een ontmoetingsplek, een vrije zone, waar de focus ligt op de inhoud van onze voorstellingen en de visies erachter. We willen bijvoorbeeld elkaars werk inleiden - immers, wij kennen elkaar als geen ander na onze vierjarige opleiding. En: we organiseren na de voorstellingen gesprekken over de inhoud en over het maakproces. Daarnaast organiseren we een randprogramma, waarin we ons vooral richten op inhoudelijke gesprekken en reflectie op het theater van de toekomst.’

Door deze stap te zetten dingen jullie niet mee naar de prestigieuze Ton Lutz Prijs…
Eline Arbo: ‘Dat klopt. Wij vinden dat de focus op het ITs Festival te sterk op competitie ligt. Kunst is geen wedstrijd. Kunst is voor ons: kritisch kijken, vragen, denken, en elkaar blijven uitdagen. Als afstuderende presenteer je niet na vier jaar ‘het’ eindproduct van je ontwikkeling alsof je dan ‘klaar’ bent; je staat pas aan het begin!’

Tot slot: vanwaar de naam Vuurwerk?
Zarah Bracht: ‘Vuurwerk is natuurlijk verbonden met oud en nieuw. Het mag knallen. Voor ons verwijst vuurwerk naar een spetterende finale én naar een nieuwe start: wij zijn de nieuwe generatie en we gaan jullie verrassen! Wij staan aan het begin van iets nieuws en dat willen we samen feestelijk vieren.’

Jan Zoet: ‘Ik ondersteun dit nieuwe initiatief van harte. Het is helemaal vanuit de studenten ontstaan en die energie voel je!’

interview: Petra Boers