Symposium Dansgezondheid verbeter(d/t)

Gepubliceerd op

Op 24 november 2011 nam Margot Rijven afscheid als coördinator Dans & Gezondheid. Rijven was ruim dertig jaar werkzaam geweest bij de Theaterschool waarvan twintig jaar als de drijvende kracht achter het programma Dans & Gezondheid. Ter gelegenheid van haar afscheid werd het symposium ‘Dansgezondheid verbeter(d/t)’ gehouden in de Theaterschool.

Op 24 november 2011 nam Margot Rijven afscheid als coördinator Dans & Gezondheid. Rijven was ruim dertig jaar werkzaam geweest bij de Theaterschool waarvan twintig jaar als de drijvende kracht achter het programma Dans & Gezondheid. Ter gelegenheid van haar afscheid werd het symposium ‘Dansgezondheid verbeter(d/t)’ gehouden in de Theaterschool.

Vanuit haar passie voor dans heeft Rijven een belangrijke bijdrage geleverd aan het bewustzijn bij studenten en docenten over het belang van de gezondheid van dansers. "Waar vroeger alleen oog was voor de artistieke kanten van de danskunst wordt nu ook gekeken naar de fysieke en mentale aspecten van de dansers", zegt Margot Rijven.

Voor het symposium waren drie deskundigen op het gebied van Dansgezondheid uitgenodigd om een presentatie te houden: ontwikkelingspsycholoog Dr. Jacques van Rossum, sportnutrionist Derrick Brown en Matthew Wyon, professor in Performing Science aan de Universiteit van Wolverhampton, UK. Hieronder een verslag van de presentaties.

‘Niet selecteren maar begeleiden; talentontwikkeling in de dans’
Jacques van Rossum, gepromoveerd op het gebied van bewegingswetenschappen, en sinds 1996 betrokken bij de talentontwikkeling van de Dansafdeling, vertelt over de verschillende onderzoeken naar de balans tussen belasting en belastbaarheid van dansers die er door hem zijn gedaan binnen en buiten de Theaterschool. Uiteindelijk hebben deze onderzoeken geresulteerd in het digitale trainingslogboek Healthy Dancer Diary.

Dit danslogboek dient als zelfsturend instrument voor dansers en dansstudenten. De preventie van blessures is steeds belangrijker geworden. De verantwoordelijkheid voor de gezondheid van dansers is een gedeelde verantwoordelijkheid.  Maar het zijn de dansers zelf die de balans moeten handhaven tussen de belasting van het vak en hun belastbaarheid, legt Van Rossum uit.
Bij het verwerven van de kennis voor dit danslogboek hebben dansstudenten van de vooropleiding,  de hbo-dansopleidingen en dansdocenten een belangrijke rol gespeeld. Er werden observaties gedaan, vragenlijsten ingevuld, fysieke tests afgenomen op het gebied van lenigheid, kracht, snelheid, conditie en lengte ten opzichte van lichaamssamenstelling en hartslagmetingen verricht.  Aan het slot van het betoog van van Rossum werd het publiek uitgedaagd hun kennis over dansgezondheid kenbaar te maken door met rode en groene kaarten antwoord geven op de gestelde vragen.

‘Optimal Nutrition and the Performing Artist’
De presentatie van Derrick Brown, Master of Science aan de Universiteit van Wolverhampton gaat over de inname van de juiste hoeveelheden en soorten voeding en vocht  in te nemen, zodat het lichaam de nodige high performance fuel krijgt om optimale training- en topprestaties te realiseren.
Mannen in de leeftijd van 19 tot 22 jaar hebben een dagelijkse hoeveelheid van 2900 kcal nodig en vrouwen in dezelfde leeftijdsgroep 2100 kcal. Uit onderzoek blijkt dat vrouwelijke balletstudenten tussen de 1358 kcal en 1600 kcal per dag tot zich nemen. Dit zijn gemiddeld meer dan 500 kcal te weinig. Niet goed omgaan met de balans tussen uitgaande energie en inkomende energie kan leiden tot een eetstoornis, verstoring van de maandelijkse cyclus,  lage botdichtheid, stressfracturen en tijdelijke of blijvende blessures. Onderzoek wijst niet uit dat een lager lichaamsgewicht leidt tot betere prestaties. Calorieën kunnen het beste over de dag verspreid worden; voor maximale energie kun je het beste drie maaltijden plus twee of drie snacks per dag eten. Verhongering leidt tot honger en dat is niet bevorderlijk voor een goede performance.

‘ From Training Hard to Training Smart’
Matthew Wyon, de derde spreker, vergelijkt dansers met sporters: “Dansers hebben niet alleen een veeleisend sportschema, ze trainen ook meer uren dan sporters en lopen relatief meer blessures op”. Hij stelt dat dansers motorisch beter zijn, maar fysiek minder fit dan sporters. “Er wordt steeds meer gevraagd van de dansstudenten; nieuwe leselementen worden toegevoegd en lesroosters worden complexer. Dit heeft tot gevolg dat dansstudenten verward en vermoeid raken." Wyon vraagt zich af of afgestudeerde studenten optimaal getraind zijn of slechts goede overlevers van de opleiding.
Vermoeidheid is van invloed op de technische ontwikkeling van studenten. “Moeten in alle lessen alle onderdelen behandeld worden? Of zou een les zich alleen kunnen focussen op een bepaald onderdeel?” Matthew Wyon stelt dat kwaliteit belangrijker is dan kwantiteit. En dat specifieke doelbewuste training effectiever is dan algemene training. Korte training levert meer op dan lange training. Energiek zijn leidt tot betere prestaties dan vermoeid zijn. “Als studenten moe en uitgeput aan een les beginnen, is het dan niet beter om de les af te zeggen of je te beperken tot een eenvoudige les?’ vraagt Wyon ten slotte aan zijn toehoorders.

Paneldiscussie
Na afloop van de presentaties vindt een levendige paneldiscussie plaats, waaraan naast de drie sprekers ook Margot Rijven en Gaby Allard deelnemen. Gaby Allard, directeur van dansacademie ArtEZ, vat  de dag samen in drie woorden: Celebration, Repetition en Challenging. 

Celebration, vanwege de viering van inspiratie en enthousiasme; Repetition, omdat het belangrijk is dat bijeenkomsten als deze plaatsvinden en zelfde thema’s steeds weer aangekaart worden; en Challenging, vanwege het uitdagen van traditie, onderzoek en het blijven uitdagen van onszelf.

“Ik wil iedereen binnen het dansgebied uitdagen om het gat tussen de verschillende professies te verkleinen en een brug te slaan”, vervolgt Derrick Brown. Uit het publiek komt hierop de reactie dat, binnen een educatieve omgeving, het belangrijk is dat de docenten zichzelf blijven uitdagen en vragen blijven stellen. Margot Rijven wijst op de rol van het management. “Alle betrokken mensen uit verschillende lagen zijn nodig om verandering mogelijk te maken”. Matthew Wyon benadrukt nog eens het belang van het uitoefenen van invloed op roosters en schema’s. “Bovendien, maken studenten zelf ook deel uit van de ontwikkeling en overdracht van kennis”. 

Er  is een lange weg afgelegd als het gaat om het creëren van bewustwording over gezondheid bij dansstudenten. Dansgezondheid is geland in de Theaterschool. Dansgezondheid verbeter(d/t) en blijft in ontwikkeling. Erzi Hoogveld  neemt als de nieuwe coördinator Dans & Gezondheid het stokje over. Dansgezondheid is op de Theaterschool een mentaliteit geworden.

Meer informatie
Dans & Gezondheid op de Theaterschool




Delen